معرفی و بررسی مسجد جامع تابران توس با تکیه بر نتایج کاوش‌های باستان‌شناسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی، مشهد، ایران و مدرس مدعو گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه نیشابور، نیشابور، ایران.

2 استادیار گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه نیشابور، نیشابور، ایران.

10.22080/jiar.2020.3090

چکیده

کاوش‌های باستان‌شناسی درسال‌های اخیر در شهر تاریخی توس، دستاوردهای پژوهشی قابل توجهی را در بر داشته است. کشف بقایای معماری مسجدجامع شبستانی  شهر که به استناد داده‌های موجود در اواسط سده‌ی پنجم هجری در میانه‌ی این شهر ساخته شده بود، گوشه‌ای از این نتایج است. این جامع، در طول سده‌های پنجم تا نهم هجری در چندین مرحله دست خوش تغییرات مختلفی شده است.ازجمله احداث مدرسه‌ای در نیمه‌ی شرقی شبستان قبله مسجد، نشانه‌ای از اهمیت یافتن موضوع آموزش وتعالیم طلّاب در فضای پر تنش سده‌های پنجم وششم هجری در خراسان است.در این مقاله به معرفی این بنا و ساختار معماری آن خواهیم پرداخت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Introduction and the study of Masjed-e Jameh Taabran in Toos based on archaeological excavations

نویسندگان [English]

  • Mahmood Toghraei 1
  • Hassan Nami 2
1 General Office of Cultural Heritage and Tourism of Khorasan Razavi, Mashhad, Iran and guest lecturer of the Department of Archaeology, Faculty of Literature and Humanities, Neishabour University, Neishabour, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Archaeology, Faculty of Literature and Humanities, Neishabour University, Neishabour, Iran.
چکیده [English]

Recent archaeological excavations in the historic city of Toos have provided important scientific facts. The discovery of the remains of city’s Masjed-e Jameh which the available data suggest that it was built in the mid fifth century A.H at the core of the city, is one of the results of these researches. From 5th to 9th centuries A.H, this Masjed-e Jameh has been reformed on so many different stages. The construction of a school in the eastern half of the chamber’s Qibla in the mosque, is sign of the finding importance of the education of mullahs especially in high tension times of 5 th-6th centuries A.H in Khorasan. In this article we will introduce this monument and it’s architectural structure.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Taabran
  • Toos
  • Majed
  • e Jameh
  • Archaeological Excavations
  • Mosque
  • School