مطالعه و تحلیل سازمان فضایی دژشهر سمیران با استناد به نتایج مطالعات باستان شناسی شمال و شمال غرب محوطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی گروه باستان شناسی ،دانشگاه ابهر. ایران

10.22080/jiar.2024.23620.1028

چکیده

چکیده
بیان مسئله: در پژوهش حاضر عناصر اصلی معماری شهری دژ شهر سمیران متناسب با بقایای فرهنگی برجای‌مانده، مورد مطالعه و بازبینی قرار گرفت. این اقدام موجب شناسایی هر چه‌بهتر نظام سکونتگاهی متروک دژ شهر سمیران گردید که در دوره‌های آغازین و میانی اسلامی دارای جمعیت انسانی نسبی بوده است.
اهداف تحقیق: باهدف شناخت هر چه‌بهتر عوامل تأثیرگذار در شکل‌گیری سازمان فضایی دژ شهر سمیران و راه‌های و دیوارهای پیرامون این مجموعه که به دلیل وجود سد منجیل که طی دهه‌های اخیر مختل گردیده، بازشناسی گردید. بازشناسی سازمان فضایی و تحلیل و بررسی آن می‌تواند اهمیت به سزایی درزمینه مطالعات باستان‌شناسی داشته باشد.
روش تحقیق: با بررسی و شناسایی داده‌ها و بقایای فرهنگی برجای‌مانده از این مجموعه تاریخی به شیوه پیمایش میدانی باستان‌شناسی و تحلیل اطلاعات کتابخانه‌ای و اسنادی به روش پژوهش تحلیلی - تاریخی پرداخته‌شده است.
یافته‌ها و نتایج: با توجه به تحلیل منابع مکتوب و عوارض جغرافیایی و اقلیمی این ناحیه که تأثیر به سزایی در شکل‌گیری بناهای دژ شهر سمیران داشته به نظر می‌رسد، سازمان فضایی و نظام سکونتگاهی این ناحیه طبق الگو و شیوه خطی و هم سو با مسیر رودخانه سفیدرود و جاده‌های مواصلاتی و دیوارهای تدافعی آن نیز با پیروی از الگوی مذکور،در دوره‌های اسلامی ساخته‌شده است. عناصر شاخص معماری شهری در این دژ شهر شامل: بناهای آرامگاهی، قلعه و بافت مسکونی و برج‌های دیدبانی است.
باهدف شناسایی و ثبت راه ها و سازه ها، 3 دیوار تدافعی، سه گورستان یک مسیر تنبوشه سفالی و همچنین یک برج سنگی مدور شناسایی شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study and analysis of Dejshahr Semiran space organization According to the results of archaeological studies in the north and northwest of the site

نویسنده [English]

  • ALIREZA Rostami
Student of Archeology, Abhar University. Iran
چکیده [English]

Statement of the problem: In the current research, the main elements of the urban architecture of the fortress of the city of Samiran were studied and reviewed in accordance with the remaining cultural remains. This action led to better identification of the abandoned settlement system of the fortress of the city of Samiran, which had a relative human population in the early and middle Islamic periods.
Research objectives: with the aim of knowing as well as possible the influential factors in the formation of the spatial organization of the fortress of Samiran city and the roads and walls around this complex, which were recognized due to the existence of the Manjil dam, which has been disrupted in recent decades. Recognizing the spatial organization and analyzing it can be very important in the field of archaeological studies.
Research method: By examining and identifying the data and cultural remains left from this historical collection, it has been done in the way of archaeological field survey and analysis of library and documentary information in the analytical-historical research method.
Findings and results: According to the analysis of the written sources and the geographical and climatic features of this area, which seems to have had a significant effect on the formation of the fortress buildings of the city of Samiran, the spatial organization and settlement system of this area is linear and parallel to the river. Sefidroud and its communication roads and defensive walls were also built in the Islamic period following the aforementioned model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Ghezel Ozon River"
  • "Damshahr Semiran"
  • "Passengers"
  • "Tomb Tower"
  • "Imamzadeh Ghasem"